Мындай маалыматты Улуттук банктан Banks.kg редакциясына билдиришти.
Капиталдын структурасынын динамикасы
2023-жылдын жыйынтыгы боюнча банктардын жалпы уставдык капиталы 60,1 миллиард сомду түздү, анын ичинен 80%ын ата мекендик капитал жана 20%ын — чет өлкөлүк капитал түзөт.
2024-жылы уставдык капитал 76,9 миллиард сомго чейин өскөн, ал эми чет элдик капиталдын үлүшү 28%га чейин өсүп, ата мекендик капитал — 72%га чейин кыскарган.
Бирок 2025-жылдын экинчи кварталына карата жалпы уставдык капиталдын көлөмү 147,1 миллиард сомго жетип, ички капиталдын үлүшү 82%га көбөйсө, чет элдик капитал — 18%га кыскарган.
Ошентип, каралып жаткан мезгил ичинде банктардын уставдык капиталынын дээрлик 2,5 эсеге көбөйгөнү байкалган, мында улуттук катышуунун көбөйүүсү жана чет элдик инвестициялардын үлүшүнүн бир аз кыскаруусу менен коштолгон.
Чет өлкөлүк инвесторлордун катышуусунун укуктук шарттары
Банк мыйзамдарына ылайык, Кыргызстандын резиденттери да, резидент эместери да, эгерде алардын катышуусу өлкөнүн мыйзамдарына карама-каршы келбесе, банктын уюштуруучулары (акционерлери) боло алышат.
Башкача айтканда, банктардын уставдык капиталындагы чет өлкөлүк инвесторлордун үлүшүнө атайын чектөөлөр жок — уюштуруучуларга коюлган талаптар бардыгы үчүн бирдей.
Улуттук банк менен көзөмөл жана макулдашуу
Ошол эле учурда жеке жана юридикалык жактар банктын капиталына чектүү катышууну (10%, 20%, 33%, 50%, 67% же андан көп) алууда КРнын Улуттук банкынан жазуу жүзүндөгү уруксат алууга милдеттүү.
Мындай уруксат баштапкы сатып алуу үчүн да, үлүштү кошумча көбөйтүү же банкка көзөмөлдү орнотуу үчүн да талап кылынат.
Менчик түзүмүнүн ачыктыгы
Менчиктин структурасынын ачык-айкындыгын камсыз кылуу үчүн банктар жана алардын потенциалдуу акционерлери Улуттук банкка ырастоочу документтер менен бирге уставдык капиталды түзүүгө бөлүнгөн каражаттардын келип чыгышынын мыйзамдуулугу жөнүндө анык маалыматты берүүгө милдеттүү.
Бул талаптар ачык эмес менчик түзүмдөрүнүн алдын алууга жана өлкөнүн банк тутумунун туруктуулугун бекемдөөгө багытталган.