Кантип ипотеканы алуу жана турак-жайды пайдалуу сатып алуу керек

Кантип ипотеканы карыз жүгү кылбай, адашпай батир сатып алса болот?

Турак үйгө талаптын көбөйүшү жана ипотеканын өсүшү

Банк секторунун маалыматы боюнча, 2025-жылдын биринчи жарымында эле Кыргызстанда ипотекалык насыянын көлөмү 20%дан ашык өскөн. Жаш үй-бүлөлөр жана жаңы жеңилдетилген программалар пайда болгон аймактардын тургундары өзгөчө активдүү.

Экономисттер ипотекага болгон кызыгуу ижара баасынын өсүшүнө, ошондой эле мамлекеттик колдоонун кеңейишине байланыштуу экенин белгилешүүдө.

Банктар жана мамлекет: кандай түрлөр бар

Бүгүнкү күндө рынокто эки негизги багыт бар:

• Коммерциялык ипотека: пайыздык чендер жылына 10-21%, мөөнөтү 15-20 жылга чейин.
• Мамлекеттик программалар: Мамлекеттик ипотекалык компания аркылуу жылдык 4-8%дан ипотека.

Эксперттер кеңеш беришет: кирешеси туруктуу болсо, мамлекеттик программаларга катышуу пайдалуураак. Бирок коммерциялык ипотека жеңилдетилген шарттарга жооп ылайык келбегендер үчүн эң тез вариант бойдон калууда.

Кантип батирди тандап, ошол эле учурда жаңылбоо керек

Жайгашкан жери бардыгын чечет – транспор, мектеп жана базарлары бар аймактардагы батирлердин баасы тез өсөт.

Жаңы имараттар алгач көбүн эсе арзаныраак болот, бирок турак жайдын пайдаланууга берилишин күтүү керек. Экинчи рынок кымбатыраак, бирок турак жай пайдаланууга даяр.

Документтерди дыкат текшерүү керек – курулуштун лицензиясы жана батирдин тарыхы «таза» болушу шарт.

Эксперттердин кеңеши: кантип үнөмдөө керек

• Мөөнөтүнөн мурда төлөмдөрдү жасаңыз - кичинекей суммалар дагы ашыкча төлөмдөрдү кыйла азайтат.
• Банктардын жана курулуштун акцияларына көз салыңыз: кээде алар биринчи жыл үчүн арзандатууларды беришет.
• Эгерде сиз сом менен киреше алсаңыз, сом менен насыя алыңыз - валюталык тобокелчиликтерден кача аласыз.
• Ипотекалык төлөм үй-бүлөлүк бюджеттин 30-35% ашпаса оптималдуу болот.

Бүгүнкү күндө ипотека Кыргызстанда турак-жай сатып алуунун чыныгы куралы болуп саналат. Эң негизгиси программаны, банкты жана батирди туура тандоо. Жана ошондой эле – шашпоо керек: пайдалуу келишим ар дайым шарттарды кылдат салыштыруу менен башталат.

Буга чейин МИК ипотекалык кредитке кантип кезекке туруу керектиги тууралуу айтып берген. Ошондой эле Banks.kg порталы Кыргызстанда кайсы ипотека жакшы экендиги – коммерциялык же жеңилдетилген түрүбү, боюнча маалымат даярдаган. 

Белгилей кетсек,  Banks.kg 2025-жылдын июнь айына карата Бишкекте батирдин бир чарчы метринин орточо баасы 107 052 сомду түзгөнүн, батирдин кабаты баага кандай таасир берери тууралуу материал жарыялаган болчу.